Goed en kwaad
Er is bijna geen Bijbels thema dat
zoveel stof voor discussie of controverse oplevert als de uitspraak, dat alles uit God is.
Alles? Vergis je jezelf niet?, wordt er vaak gezegd, alles wat goed is, bedoel je natuurlijk.
Daarmee raken wij een punt aan, dat vaak onbesproken blijft.
Weten wij werkelijk wel wat goed, of ook wat kwaad is?
Nu we het er toch over hebben: zijn goed en kwaad wel te herleiden tot morele zaken?
Het is misschien even schrikken om twee algemeen aanvaarde ‘waarheden’, dat ‘het goede uit
God is’ en ‘het kwade van de satan is’, zo maar ter discussie te stellen. Wat is er nu logischer dan dat niet ‘alles uit God’ is, maar ‘alleen het goede’?
Wanneer wij goed en kwaad tot een moreel
vraagstuk maken, keren wij ons, hoe vreemd het ook klinkt, af van Gods Woord en komen we terecht bij de filosofie van mensen – waarover God trouwens heel duidelijke uitspraken doet. Kol. 2:8; 3:21-23 Er
zijn namelijk veel Schriftgedeelten waarin van God wordt gezegd, dat Hij kwaad doet, maar dat het toch altijd ten goede is.
Job kan hierover meepraten. Hij heeft ervaren dat kwaad van God komt.
Ook in het boek Prediker wordt dit gezegd. Prediker
onderzocht in wijsheid alles wat gedaan wordt onder de hemelen.
(Pred 1:13 – proeve van NCV)
Voor een mens die zich tegenover God wil verootmoedigen, kan de ervaring van kwaad tot opbouw zijn in het leven.
Leren wij vaak niet het meest van onze fouten? Schenkt God niet hun die nederig of ootmoedig zijn genade Spr.3:34en weerstaat Hij niet diegenen die trots en hoogmoedig zijn? Spr.
8:13; 6:16-19
Om de morele of soms ook emotionele lading van het onderwerp goed en kwaad wat te verminderen, kunnen we misschien zeggen, dat kwaad op menselijk niveau gezien kan worden als tegenslag, en goed als voorspoed.
Vanuit dit stukje over goed en kwaad met de daarbij genoemde tekstverwijzingen, is er voor een oprechte zoeker naar waarheid veel om misschien nog eens te overdenken. Meer tekstverwijzingen hierover kunt u zo maar vinden in een eenvoudige Nederlandse concordantie.
Na dit uitstapje over goed en kwaad, gaan we terug naar het hoofdthema van dit artikel, dat ‘alles uit God is’. Rom. 11:36
De eerste opmerking die vaak gemaakt wordt is: en hoe zit het dan met onze vrije
wil?
Het antwoord hierop volgt eigenlijk vanzelf, wanneer wij ons eerst verder gaan verdiepen in de uitspraak van Romeinen 11:36, dat ‘uit Hem en door Hem en tot Hem het al is’.1
1. De andere artikelen in deze UR gaan hier ook over, vanuit diverse invalshoeken en uitgangspunten, die de Schrift aangeeft.
(2Pet 3:4-7 – proeve van NCV)
Deze uitspraak geeft wel aan, dat de mening van een mens grotendeels bepaald wordt door wat hij waarneemt in de relatief korte tijdsduur van zijn leven. Een mens overziet niet wat God uitwerkt in de lange duur van de
tijdperken vanuit het verleden doorgaand tot ver in de toekomst.
De Schrift noemt Gods handelen gedurende deze tijdperken Zijn ‘voornemen van de eonen’. Ef. 3:11
Volgens
een uitspraak van Prediker, heeft God de duisternis2 in het hart van de mensen gelegd. Pred. 3:11 Duisternis staat tegenover licht, waarover de apostel Paulus spreekt, wanneer hij een van zijn
gebeden opschrijft:
(Efe 1:16-18 – NCV)
2. ‘duisternis’ wordt vaak vertaald met ‘eeuw’.
Een mens kan de tijden niet overzien, waarin God Zijn voornemen uitwerkt. Dat is een deel van de betekenis waarover Prediker schrijft, over de duisternis in het hart van de mens.
Uit Hem en door Hem en tot Hem
Er zijn nogal wat uiteenlopende theorieën over de oorsprong van de schepping, die uit God is, zoals dat in de Schrift wordt bekendgemaakt.
‘Uit Hem en door Hem en tot Hem’,
een korte samenvatting van oorsprong, zin en doel van alles, is het thema waar filosofen, schrijvers en wetenschappers al vele eeuwen lang het antwoord op willen weten. Wat is de oorsprong van alles? Waarom bestaan wij en wat is de zin en het doel van ons
bestaan?
Miljarden en miljarden sommen geld worden hieraan besteed.
Veel kennis over het universum is er vergaard door de ruimtevaart en wetenschappelijk onderzoek. Veel praktische uitvindingen zijn hieruit tevoorschijn gekomen, zowel in de geneeskunde,
als in dingen voor dagelijkse gebruik in ons persoonlijk leven, of voor het bedrijfsleven en de overheden in de wereld.
Ondanks alle ontdekkingen zijn de gestelde filosofische vragen nog niet beantwoord.
Nu is de Bijbel niet het boek dat op alle
terreinen specialistisch is, zodat wij het als het handboek bij uitstek zouden kunnen gebruiken om alles te weten te komen over geschiedenis, geneeskunde, biologisch onderzoek en terreinen van wetenschap en samenleving. Kortom, de Bijbel is geen handleiding,
waarin je kunt vinden, hoe je een raket moet bouwen, of hoe een computerprogramma werkt, of hoe een hersenoperatie moet worden uitgevoerd.
Wél is het zo dat de Schrift Gods openbaring is en laat zien of de conclusies en antwoorden op al die terreinen
van menselijk onderzoek, leven, wetenschap en maatschappij er mee overeenstemmen of er juist mee in tegenspraak zijn.
Geloof is dan de leidraad om de openbaring van de enige en wijze God te aanvaarden. Of vertrouwen we of liever
op menselijke theorieën en meningen?
Laten we eens onderzoeken wat de Schrift ons onthult over het gegeven dat alles uit Hem is.
Uit Hem
Het eerste deel van de alles omvattende uitspraak dat alles uit Hem en door
Hem en tot in Hem is, gaat terug naar de oorsprong van alles wat bestaat.3 Met de eerste woorden van de Schrift wordt dit duidelijk gemaakt: ‘In begin schiep God de hemelen en de aarde.’
Van gelovigen
wordt niet gevraagd om zonder nadenken de dogma’s te geloven, die (in het verleden, maar ook nog in het heden) door velen zonder tegenspraak worden aanvaard. Geloof mag juist logisch en verstandelijk
zijn; kerkleer die niet in overeenstemming is met de waarheid van Gods Woord, moet worden onderzocht en getoetst aan de Schriften.
God kan worden gekend door Zijn daden: Zijn onzichtbare eigenschappen zijn zichtbaar in de schepping. Rom.1:19-20
De nog steeds heersende kerkelijke opvatting bijvoorbeeld, dat alles uit niets is geschapen, is niet logisch en ook niet verstandelijk te aanvaarden. De vraag is dan ook: waar komt deze leer vandaan?
Een onbegrepen tekst, die niet
helemaal correct is vertaald, is de basis van deze leer. Bovendien stamt hij uit de tijd dat de oudste handschriften nog niet beschikbaar waren.
De tekst is te vinden in de brief aan de Hebreeën, hoofdstuk 11 vers 3. Het is een tekst die over geloof gaat.
De leer echter dat iets, of liever alles, uit niets is ontstaan, eist van het geloof, dat het iets moet geloven, dat niet in overeenstemming is met Gods Woord. Met ons verstand
is het niet te begrijpen. Het is ook niet met de natuur en de schepping in overeenstemming.
De Herziene Statenvertaling vertaalt deze Hebreeen 11:3 als volgt:
Door het geloof zien wij in dat
de wereld tot stand gebracht is
door het Woord van God, en wel zo dat de dingen die men ziet, niet ontstaan zijn uit wat zichtbaar is
(Heb 11:3 – HSV)
of :
Door het geloof verstaan wij, dat
de wereld
door het woord Gods
, zodat het zichtbare niet ontstaan is uit het waarneembare.
tot stand gebracht is
(Heb 11:3 – NBG51)
Gebaseerd op de oudste handschriften luidt de tekst in een proeve van concordant vertalen als volgt:
Door geloof bevatten wij dat
de eonen aangepast zijn
tot een uitspraak van God, zo, dat wat gezien wordt niet geworden is uit wat zichtbaar is.
(Heb 11:3 – proeve van NCV)
3. Het artikel ‘God schept’ in deze uitgave van UR gaat hier dieper op in.
Het belangrijkste verschil is
wel, dat het niet gaat om het ‘tot stand brengen van de wereld’, maar om de aanpassing van de tijdperken, de eonen. De tijden werden aangepast vanwege het beheer van het geheimenis, dat door de
apostel Paulus bekend gemaakt mocht worden, nadat Israël de Messias en het Koninkrijk had afgewezen.
Deze verharding van Israël, zal duren totdat de volheid der natiën zal binnengaan. Rom.11:25
De
uitspraak uit Genesis 1:1‘In begin schiep God de hemelen en de aarde’, is een totaal ander thema, dan wat uit de leer van de kerkgeschiedenis naar voren
is gekomen.
God hééft in de geschiedenis van de schepping van de hemelen en de aarde gesproken door de Eerstgeborene4 van heel de schepping, nadat God de hemelen en de aarde geschapen had. Toen zei Hij: ‘Laat er
licht zijn.’ ‘Laat er atmosfeer zijn in het midden van de wateren.’ ‘Laat de wateren samenvloeien …’ ‘Laat het land groen worden.’ ‘Laat er
lichten zijn in de atmosfeer van de hemelen.’
En zo spreekt God verder totdat Hij herhaalt, dat wat Hij allemaal gemaakt had zeer goed was. Gen. 1:31
Door het spreken van God wordt de bestaande materie
in vorm en tot leven gebracht, nadat Hij het geschapen had.
Nu blijft nog de vraag open, waar materie dan vandaan komt.
De schepping is uit God, Hij heeft het voortgebracht, Hij is de bron van de schepping en van alles. De schepping is uit
God, en niet uit niets!
Om dit te kunnen geloven, moeten wij leren wat het wezenlijke is van God. Wie is Hij? Welke eigenschappen zijn er van Hem bekend?
Hij
is geest! Feit!5 Bovendien wordt van Hem geschreven, dat Hij licht is en liefde. Dan is het zo dat de schepping uit geest is.De schepping wordt veroorzaakt door
Liefde, onthuld en zichtbaar gemaakt door Licht en komt voort uit de energie van Hem Die geest is.
Wanneer we geest mogen
definiëren als ‘de onzichtbare, ontastbare kracht van alle leven, werking en verstand’, dan kunnen wij begrijpen, wat de oorsprong is van de schepping, en in geloof aannemen dat God de oorsprong is van alles. Dan
is geloof geen sprong in het duister, maar het is God geloven omdat Hij geloofwaardig is en niet liegt. Tit. 1:2
We kunnen het wellicht zo samenvatten:
Wérkelijk alles is uit Hem.
5. God is (als) licht – 1Joh. 1:5; God is (als) liefde – 1Joh. 4:8,16; God ís geest – Joh.4:24 [feit].
Door Hem
We komen nu bij het tweede deel van de tekst uit Romeinen 11:36: ‘uit Hem en door Hem en tot Hem is het al.’
Wanneer wij dit lezen, zal de lezer die de Schrift wat beter
kent, aangeven, dat de uitdrukking ‘alles is geschapen door Hem en tot Hem’ ook van toepassing is op Christus, de Zoon van Gods liefde. Kol. 1:13-17
Het grote verschil tussen Kolossenzen
1:13-17, dat gaat over de Zoon van Gods liefde, en de tekst uit Romeinen 11:36, is, dat de Oorsprong anders is.
Zoals wij net gezien hebben, is álles, de hele schepping, uit God, maar in de tekst
van Kolossenzen 1:16 staat dat álles in Hem (Christus) is geschapen.
Wij moeten ook vaststellen dat Christus, de Zoon van Gods liefde, de Eerstgeborene is van ieder
schepsel. Hij maakt deel uit van de schepping en wel op zo’n bijzondere manier, dat Hij het Beeld is van de onzichtbare God.
De God, die geest is, onzichtbaar en ontastbaar, heeft Zich in Christus tot zichtbare
uitdrukking gebracht. Bovendien heeft God in Christus, Die vóór alles is, het al geschapen, wat in de hemelen en wat op de aarde is, het zij zichtbaar, het zij onzichtbaar. Wat voor soort machten er ook zijn, het is in Hem
geschapen, en alles heeft samenhang in Hem.
Misschien kunnen wij dit wat schematisch uitbeelden:
Uit Hem | Door Hem | Tot Hem |
Het al is uit God. Christus is de eerste | God schept het al in Christus en door Christus | en tot Christus, Die alles aan Hem onderschikt. |
Dit stemt overeen met de Schrift, die over Christus spreekt als: Eerstgeborene van ieder schepsel en ook als Gods scheppende Oorsprong, Openb. 3:14 Die bovendien Gods
voornemen van de tijden, het plan van de eonen, tot uitvoering brengt. Ef. 3:11
Kunnen wij dan een meer geruststellende en zekere gedachte koesteren, dat echt alles door God wordt uitgevoerd, en
dat Hij alles heeft geschapen in de Zoon van Zijn liefde?
(Rom 8:32 – Eig.Vert.)
Hierin wordt ons Gods liefde getoond. Door het lijden, het begraven worden en het sterven van Christus, en door Zijn opwekking en opstanding vanuit de doden wordt alles door Hem tot stand gebracht. Gods eigen Zoon wordt door God gebruikt als het grootste voorbeeld van Zijn liefde en opoffering om alles tot Zich te brengen.
Alles tot Hem
Zoals wij in de vorige paragraaf al gezien hebben, is Christus de Eerstgeborene (letterlijk: Eerst-gewordene) van heel de schepping, ‘Híj is vóór alles en het al heeft zijn
samenhang in Hem.’ Kol. 1:15-17 Hij Zelf maakt deel uit van de schepping, maar wél als de Eerste in alles, én Hij, Christus, is Degene Die alles samenhang geeft.
God heeft Hem geschapen
om Zichzelf zichtbaar, hoorbaar en tastbaar te maken aan heel de schepping, die Hij in Christus heeft geschapen.
Door Hem heeft God ook de tijdperken, de eonen, gemaakt. Heb. 1:2 Dit
is een belangrijke geïnspireerde uitspraak, omdat God juist in de tijdperken Zijn voornemen uitvoert.
Omdat zelfs één tijdperk een mensenleven te boven gaat, is het onmogelijk voor een mens dit plan van God te kunnen overzien, laat
staan bevatten. Dit nu is voor een mens de duisternis in zijn hart.
Waarom is de uitspraak over de eonen zo belangrijk?
Omdat God Zijn voornemen, of plan uitvoert in de eonen (zoals wij al eerder
noemden op blz.16 bij ‘voornemen van de eonen’.
En in Wie?
Juist! In Christus, in Wie ook alles geschapen is.
Wat wij hier ontdekken is een onthulling zo geweldig en zo duidelijk,
dat – voor een ieder die van God, de God en Vader van onze Heer Jezus Christus, een geest van wijsheid en onthulling ontvangen heeft – álles op de juiste plaats valt:
Dit is niet het einde van de geschiedenis van de Zoon van Gods liefde. Nee, eigenlijk is dit pas het begin. God heeft de Christus opgewekt vanuit de doden. Hij is opgestaan en levend gemaakt en gezet aan Gods rechter(hand) om heel Gods voornemen van de eonen tot voltooiing te brengen.
Wanneer wij nu het schema van bladzijde 21 nog eens tevoorschijn halen, kunnen wij dit nu nog wat verder uitwerken.
Uit Hem | Door Hem | Tot Hem |
Het al is uit God. Christus is de eerste | God schept het al in Christus en door Christus | en tot Christus, Die alles aan Hem onderschikt. |
UIT God, Die Alles in Zichzelf was, komt alles voort:
CHRISTUS, Die vóór alles is, Die:
IN Wie alles geschapen is,
DOOR Wie God Zijn voornemen van de eonen uitvoert;
TOT Wie alles zal zijn, omdat God Zich voornam, in het geheimenis van Gods wil, om alles in Hem te laten culmineren, wat in de hemelen en wat op de aarde is Ef. 1:9-10
TOT God te brengen, de Zoon Zelf daarbij inbegrepen!1Cor. 15:28
Zo is in een kort overzicht beschreven, hoe de geschiedenis en de toekomst van het universum er uitzien.
Toen God Alles in Zichzelf was, heeft Hij alles uit geest tot stand
gebracht in de Eerstgeborene van heel de schepping. Deze, Zijn Eniggeboren Zoon, brengt heel die schepping tot God terug, vervuld met kennis van goed en kwaad, en vervuld met de alles te boven gaande liefde van Christus en van God.
Nu klinkt dit natuurlijk
wel erg gemakkelijk, maar wanneer u, lezer van dit artikel, zelf op ontdekkingsreis gaat in de Schrift, zal dat niet zonder heerlijke vrucht blijven.
Net zoals vroegere ontdekkingsreizigers in de nog bijna oningevulde wereldkaart steeds verder de witte
vlakken konden intekenen, zo zullen de onderzoeker van de Schrift de vele vragen die er zijn, voor een groot deel, stukje bij stukje, kunnen beantwoorden.
Uiteindelijk zal dit inzicht in de Schrift, en het overzicht en uitzicht dat de Schrift ons te bieden
heeft, ook ons leven rijk maken.
Gods gerechtigheid wordt onthuld in het evangelie van genade. Het woord van de verzoening wordt als bediening in ons gelegd en de redding van alle mensen en hemelse machten
wordt in de voltooiing van Gods voornemen werkelijkheid, zodat de God, Die Alles in Zichzelf was vóór de schepping, Alles in allen zal zijn, 1Cor. 15:22-28 wanneer
Zijn werk voltooid is.